Het meest belangrijke: MENSEN
We hebben hier nieuwe vrienden gekregen en oude beter leren kennen. Deze mensen zijn waarschijnlijk het belangrijkste tijdens ons halve jaar hier. Door mensen die ons uitgenodigd hebben, mensen die onze vragen beantwoord hebben en mensen die iets van hun leven met ons deelden hebben wij meer begrepen, meer beleefd, meer geleefd hier in Vancouver.
In onze laatste blog uit Vancouver (3 januari zijn we weer in Nederland) gaat het over een paar van die mensen die we hebben leren kennen. En omdat elk mens uniek is en toch gewoon een mens, heeft niet elk verhaal per se iets met Canada te maken. Mensen over de hele wereld hebben relaties die niet altijd makkelijk zij, maken zich zorgen om hun kinderen, denken na over hun ouder wordende ouders, hebben plezier of problemen met hun werk. Toch zie je soms juist in de manier hoe mensen over een bepaald onderwerp denken of hoe ze met een bekend probleem omgaan dat dit niet Nederland is. Dat zet je aan het denken en maakt je horizon ruimer. Al deze mensen hebben bijgedragen tot ons Canada-avontuur; soms gepland, soms toevallig.
De hele blog was van begin af aan een subjectieve, gevoelsmatige beschrijving van ons leven hier, en hetzelfde geld voor deze lijst. Hij is alles behalve compleet, de volgorde is bijna willekeurig de beschrijvingen onvolledig en subjectief.
Mensen, die we hier (beter) hebben leren kennen:
Todd, Susan, Emma and Allister
Tijdens het surfen in Tofino (aan de westkant van Vancouver Island) kwamen we dit gezin uit Fernie in het uiterste oosten van Britisch Columbia tegen. Todd is makelaar en Susan verpleegster. Zij waren de eersten die duidelijk wat meer wildernis gewend waren dan wij. Ze konden hele avonden vertellen over beren die bij de buren in de garage de chili con carne voor een heel voetbalteam opgesmikkeld hebben en de berenmoeder met jonkies die ’s ochtends in hun eigen tuin kwam terwijl kleine Allister alleen in een tent in de tuin lag en de ouders vanaf de woonkamer moesten toekijken en hopen dat hun zoon nog even lekker in de slaapzak bleef liggen. En als we nou een keer toevallig op een onbewoond eiland belanden, zijn er vast wat krabben in het water en hebben we hopelijk Nathan bij ons. Hij heeft namelijk van Todd het hele proces geleerd hoe je van levende krabben een smakelijke maaltijd kunt maken. Nee, ze worden niet levend in kokend water gegooid.
Een echt Canadees gezin waarmee we leuke dagen beleefd hebben.
Sarosh, Shaunagh, Katie, Tara, Ronan
Dit gezin met de prachtige achternaam Mewalala hebben we tijdens onze zeekajak-tocht naar de orka’s in de Johnstone Strait leren kennen. Sarosh komt oorspronkelijk uit India en is advocaat. Shaunagh komt uit Engeland en is heel erg brits. Het hele gezin heeft een tijd lang in Italie geleefd, maar vond de sfeer daar aan het eind erg depressief. Sinds twee jaar wonen ze nu in Dubai en daar is het weliswaar behoorlijk warm, maar ze houden erg van de ondernemende sfeer en het optimisme in het land. Hun kinderen zitten op een internationale school en zijn het dus gewend om met klasgenoten uit verschillende landen om te gaan. Zij waren heel geïnteresseerd in onze kinderen en wilden van alles weten over de het leven in Nederland en de Nederlandse taal. Door hen zijn onze kinderen voor het eerst veel vrijer en makkelijker Engels gaan praten. De kinderen konden het met elkaar zo goed vinden, dat de afscheid naar de driedaagse gezamenlijke tocht bijzonder hartelijk was.
Antonella, Maria, Steve en Luca
Dit zijn onze overburen (diagonaal over de minirotonde). Zij zijn goede vrienden van Lori en Perry en Luca is de beste vriend van Riley. Deze rol heeft Thale eigenlijk meteen overgenomen. Op dag twee in Vancouver was hij al met Luca bij een voetbaltraining en als we Thale zochten was hij meestal met Luca en andere jongens uit de buurt ergens aan het spelen. Er werd voetbal, honkbal, dodgeball, capture the flag, hide and seek en nog veel meer geweldige buitenspelen gespeeld. Toen het weer slechter werd maakten ze binnen stop-motion films, speelden air hockey en hadden veel plezier met de Wii. Dankzij Luca is Thale helemaal geïntegreerd en heeft hij het Engels ongelofelijk snel opgepikt. Luca gaat naar een Montessorischool in West Vancouver, waar zijn moeder hem elke dag met de auto naartoe brengt.
Antonella is in Canada geboren, maar onmiskenbaar Italiaans. Haar zus Maria en haar 80 jarige moeder wonen ook in de buurt. Moeder is een echte Italiaans Mama. Ze draait haar hand er niet voor om om even samen met haar dochters 80 glazen tomatensaus in te wekken en is van al het reilen en zeilen in de buurt goed op de hoogte. Antonella zelf heeft sinds Luca’s geboorte niet meer gewerkt en is op dit moment in een proces van zelfvinding. Ze is soms een beetje melancholiek maar altijd bezig om andere mensen gelukkig te maken, goed voor haar gezin te zorgen en over bewust leven en gezonde voeding na te denken. Soms leidt dat tot onnodige angst voor bepaalde levensmiddelen. Ik kan me nog aan een gesprek over genetisch gemanipuleerde mais tijdens het Thanksgiving eten herinneren. Daarbij werden halve waarheden, fabels en emoties zo met elkaar verweven dat ik de behoefde had om de feiten uit te leggen. Dat was niet makkelijk.
Steve wilde in de zomervakantie beginnen met een eigen Micro Brewery. Een kleine brouwerij dus. Daarvan bestaan er al een aantal in Vancouver, maar de vraag naar bijzondere, ambachtelijke biersoorten is ongekend. Er zijn wandel en fietstochten langs brouwerijen, bierproeverijen zijn erg populair en is een er bestaat een ware cultus eromheen. Helaas had hij erg veel tegenslag. Vooral de nalatige verhuurder was de oorzaak heeft voor veel ellende en vertraging gezorgd. Het waren moeilijke tijden voor Steve, maar nu (5 maanden later dan gepland) is hij eindelijk begonnen zijn eerste bier in de nieuwe brouwerij te maken. Wij denken – net als hij – dat zijn brouwerij ‘Off the Rails’ dankzij Steve’s passie en kennis een succes wordt.
Het zijn fantastische, hartelijke warme buren, waar we altijd welkom waren.
Derek, Anita, Joshua, Ingrid en Owen
Simon kent Derek sinds een gezamenlijk skiavontuur op de Mont Blanc gletsjer. Ze waren met een groepje op een afgelegen stuk in de diepsneeuw torn Dereks binding brak. Het duurde tot laat ’s avonds vóór ze weer veilig terug waren. Als Derek het verhaal vertelt is het altijd een stuk dramatischer dan in Simons nuchtere versie, maar daar in Frankrijk is zeker een bijzondere vriendschap ontstaan. Derek heeft een drukke baan in de mining business. Hij is verantwoordelijk voor kopermijnen in Chile, Amerika en Polen. Hij is zelden thuis en soms voor weken in het buitenland. Ondanks het feit dat hij soms de ene jetlack nog niet verwerkt heeft en al weer ergens naartoe moest vliegen, was hij altijd in voor een uitstapje in de Canadese natuur. Derek is erg trots op zijn British Columbia (onze provincie), kan er met veel enthousiasme over vertellen en wilde ons zo veel mogelijk laten zien. Anita runt het gezin en is erg betrokken bij haar bejaarde ouders. Helaas kunnen haar ouders niet meer bij elkaar wonen, omdat Anita’s vader erg hulpbehoevend is. Hij woont in een verzorgingsthuis en Anita rijd vaak meermaals per week naar beide ouders (drie kwartier rijden van thuis) om iets te regelen of om te kijken of alles in orde is. Ook met haar broer en zus moet hierover veel besproken worden en dat is niet altijd makkelijk. De kinderen Joshua, Ingrid en Owen gaan naar twee verschillende privéschool, waar Anita ze elke ochtend naartoe brengt en ‘s middags weer ophaalt. Anita’s ouders zijn uit Duitsland geïmmigreerd en zo komt het dat ook haar kinderen nog een Duits paspoort hebben. Omdat de Derek en Anita het belangrijk vinden dat de kinderen ook Duits leren praten, gaan ze al een aantal jaren op zaterdag lessen bij een Duits taalinstituut. Anita heeft een druk leven maar is tegelijkertijd hartelijk, warm en een waar organisatietalent. Voor Thanksgiving en Kerst mochten we bij hen zijn en alles was tot in de puntjes perfect geregeld. En ook als Derek weer eens met ons op pad ging, heeft Anita ervoor gezorgd dat de nodige verzorging en EHBO spullen in e rugzak zaten. In het begin hebben Derek en Anita gevraagd wat we in dit halve jaar hier wilden doen. Wij zeiden dat we vooral de natuur wilden zien en typisch Canadische dingen wilden beleven. Daar hebben zij beiden heel bewust, ieder op zijn manier, voor gezorgd. Voor ons was het ook interessant om te zien hoe anders ouders en kinderen in dit gezin met elkaar omgaan. Ook het feit dat ouders al vroeg zeer bewust de juiste opleiding voor hun kinderen plannen kun je pas begrijpen als je meemaakt hoe de toelating tot universiteiten en colleges hier werkt.
We hebben schitterende wandeltochten, leuk skidagen en Canadese feesten dankzij en met familie White beleefd.
John (Javad), Pablo en Zac
John is de pottenbakker waar ik elke dinsdag als vrijwilliger gewerkt heb. Tegelijkertijd heb ik de kneepjes van het pottenbakkersvak geleerd, heerlijk Perzisch eten gegeten en zijn gezin beter leren kennen. Johns vader en grootvader waren pottenbakkers in Perzië (Iran) maar hij wilde liever geneeskunde gaan studeren. Dat mocht pas nadat hij eerst thuis het ambacht van vader en grootvader geleerd had. Toen hij net een jaar op de universiteit was, brak in Iran de revolutie uit. Hij was samen met vrienden ervan overtuigd dat dit de mogelijkheid tot democratie en vrijheid in het land was en werd politiek actief. Het liep anders, de religieuze Ayatollah Khomeini kwam aan de macht en liet alle tegenstanders vervolgen. John vluchtte naar het Koerdische gedeelte van Iran. Daar heeft hij zich drie jaar lang als vrijwilliger in de gezondheidszorg verdienstelijk gemaakt. Zijn dacht al die tijd dat hij dood was omdat een vriend had verteld dat hij als soldaat in de Irak-Iranoorlog was gedood. Toen de situatie in Koerdistan ook te gevaarlijk werd vluchtte hij lopend verder naar Turkije. Daar hoorde hij dat hij kans maakte om in Canada als vluchteling geaccepteerd te worden en diende een aanvraag bij de Canadese ambassade in. Zo kwam hij 18 jaar geleden zonder enige kennis van het Engels naar Canada. Hier kreeg hij een taalcursus en moest eigenlijk meteen in zijn eigen levensonderhoud voorzien. Geneeskunde studeren zat er niet in. Met wat klusjeswerk heeft hij genoeg geld verdiend om een pottenbakkersoven te kopen en zijn eerste eigen studio te openen. Hij trouwde met een Mexicaanse immigrante en ze kregen twee zonen (Pablo en Zac). Zijn vrouw was katholiek en religie speelde een belangrijke rol in haar leven. Toen zij overstapte naar de Jehova’s Getuigen ging John met haar naar bijbellessen, maar hij vond het geen gezonde manier van geloven. Zijn vrouw was erg blij met strenge religieuze regels en kreeg steeds meer afstand tot John. Negen jaar geleden zijn zij in verschillende huizen gaan wonen, maar een officiële scheiding hebben ze geen van beiden tot nu toe willen aanvragen. De kinderen wonen meestal bij moeder en komen in het weekend naar John. Omdat zijn studio zeven dagen per week open is maken zij in het studio hun huiswerk of helpen mee in de winkel. In het studio kunnen mensen zelf op de draaischijf iets maken of (en dat doen de meeste) alleen maar een keramisch voorwerp beschilderen. Beide jongens houden zich graag met computers bezig en eentje krijgt op school hulp vanwege een vorm van autisme.
Ondanks het feit dat in zijn leven voortdurend iets anders liep dan hij had gepland is John een buitengewoon zonnig, optimistisch en vrolijk mens. Hij houd van zijn werk en van de klanten die dagelijks in zijn studio komen. Volgens mij komen sommige mensen alleen om een beetje met John te kletsen omdat zij daar zelf ook vrolijk van worden.
Kenton en Andrea
Kenton en Andrea wonen in het souterrain van onze overburen. Ze zijn beide musici en Thale kreeg van Kenton pianoles. Ze zijn net getrouwd en erg gelukkig met elkaar. Relaties krijgen en trouwen gaat hier anders dan in Nederland. De vrouw hoort er op te wachten dat hij het initiatief neemt. Je bent eerst verloofd en dan moet hij de ouders om de hand van hun dochter vragen. Tot en met het stiekem kopen van de trouwring en dan het juiste moment geven zijn het allemaal erg spannenede en romantische tijden. Nou zijn zij misschien wat conservatiever omdat Kenton uit een mennonietisch gezin komt, maar ook bij niet religieuze mensen gaat het allemaal wat ‘ouderwetser’ dan in Nederland. Andrea werkt als muziektherapeute in een bejaardenthuis en Kenton is musicus in een Band maar heeft nog nooit een vaste baan gehad. Voor hen zijn huizen in Vancouver veel te duur. En zelfs het vinden van een betaalbare tweekamerwoning is erg moeilijk. Vancouver is een van de meest populaire steden in Noordamerica, en de landoppervlakte tussen bergen en zee is beperkt. Vooral sinds de overname van Hong Kong door China, sein bijzonder veel rijke Aziaten naar Vancouver gekomen (Vancouver is de grootste ‘Aziatische’ stad buiten Azië). Dit heeft de druk op de huizenmarkt versterkt en de prijzen voor een gewoon huis zijn bizar hoog. En dan zijn er ook nog opvallend veel kunstenaren en musici in Vancouver, waardoor het vinden van een goedbetaalde baan niet makkelijker wordt. Thale heeft van Kenton geleerd waar je op moet letten, als je zelf muziek wilt schrijven en zo is inmiddels de eerste compositie van Thale ontstaan.
Wij hebben Kenton en Andrea misschien op het idee gebracht om ook een tijdje naar het buitenland te gaan. Berlijn staat op hun verlanglijstje.
Franco en Mirella Renzullo
Zij zijn de eigenaren van een Italiaanse winkel bij ons om de hoek. Je kunt er alles krijgen wat je in een Italiaanse keuken nodig hebt van pasta tot olijven van keukengerei tot Italiaanse tijdschriften. En goede koffie maakt Franco ook. Als je de winkel binnen komt waan je je meteen in Italië. De voertaal is vaak Italiaans en Franco en Mirella zijn bijzonder gastvrij en vertellen graag over hun zaak en hun familie. Het is een familiebedrijf en ook zij zijn zeven dagen per week open. Ze zouden graag meer tijd voor hun dochtertje willen hebben of regelmatig op vakantie willen gaan, maar goede, betrouwbare medewerkers vinden is erg moeilijk. Oma wordt zo langzamerhand te oud om de zaak alleen te runnen en zo vindt het gezinsleven voor een groot deel in de winkel plaats.
Ali en Jessica
Een tijd lang heb ik in een tweedehandswinkel van de Aunt Leah’s stichting als vrijwilliger. Ali is de manager van de winkel. De stichting ondersteunt kinderen uit pleeggezinnen als ze volwassen zijn. Want juist als ze 18 zijn en het pleeggezin verlaten gaat er vaak iets mis bij de pleegkinderen. Ook ondersteunen ze tienermoeders om een zelfstandig leven op te bouwen, en opleiding te volgen en tegelijkertijd voor hun kind te kunnen zorgen. Het sprak me erg aan, maar het werken in een winkel met maar af een toe een klant vond ik erg lastig. Ik werd wat ongeduldig van het vele nietsdoen. En als er dan een klant komt moet je enthousiast vragen hoe het gaat ‘How are you today?’ en vragen of je kunt helpen. Maar ook dat voelde nogal onnatuurlijk voor mij. Ik ben er dus maar weer mee gestopt. Maar Ali is wel een interessante Canadees: Zijn familie Is uit Oeganda naar Kenia gevlucht. Daar woonden zij 3 jaar en Ali werd daar geboren. Toen hij 2 jaar oud was is hij met zijn ouders 6 zussen en 3 broers naar Canada geëmigreerd, daar kreeg het gezin nog 3 zonen. Ali kon goed basketballen en dan zijn er in Canada (net als in de VS) universiteiten die je gratis een anders erg dure studieplaats geven als je in het team van de universiteit speelt. De universiteiten financieren zich namelijk voor een deel met de inkomsten van de erg populaire sportwedstrijden. Zo kwam Ali dus in een klein noordelijk provinciestadje met een uitstekende basketbaltrainer terecht. Eerst ging hij biologie studeren maar naar een jaar is hij naar geschiedenis overgestapt waar hij zijn bachelor in gehaald heeft. Maar hij wilde heel graag terug naar het warme Vancouver en heeft hier allen de baan bij Aunt Leah’s gekregen. Hij zou erg graag weer verder willen leren maar weet nog niet hoe hij dat kan financieren. Zijn vriendin Jessica is danseres en heeft een jaar lang in Groningen bij een het Nord Nederlands Dans gezelschap gedanst voordat dit door het schrappen van de subsidie in 2012 gesloten moest worden. Ook zij is één van de vele kunstenaren in Vancouver en werkt nu vooral freelance. Woonruimte is ook voor hen een groot probleem, gelukkig kon Ali boven de winkel een huurwoning krijgen en daar woont Jessica nu ook.
Hugo, Emma, Viggo en Mats
Dit gezin komt uit Amsterdam en is voor één jaar in Vancouver. De ouders zijn allebei artsen. Hugo is patholoog en bezig met kankeronderzoek. Hiervoor heeft hij een fellowship (beurs) van de KWF kankerbestrijding gekregen. Hij kan hier in Vancouver bij één van de toponderzoekers in zijn vakgebied meewerken en met de verworven kennis in Nederland verder werken. Emma is in Amsterdam huisarts en zou hier in Vancouver ook graag willen werken, maar dat gaat niet zomaar. Naast een buitengewoon moeilijke taaltoets (waar je veel geld voor moet betalen om deel te mogen nemen) zou ze ook nog wat geneeskundige examens moeten doen. Dat lukt allemaal niet binnen een jaar. De jongens Viggo en Mats zijn 6 en 4 jaar oud en hebben nu (na een half jaar in Canada) de Engelse taal al aardig onder de knie. Helaas zullen ze vanaf nu hun lievelingsoppas moeten missen, dat is namelijk Nathan.
Onze kinderen hebben hun eigen vrienden die ze hier hebben leren kennen:
Thale heeft naast Luca nog heel veel vrienden uit de buurt en Jonathaniel uit zijn klas waar hij laatst nog een nacht heeft gelogeerd.
Hannah heeft Sophia (vorig jaar uit Oekraïne geëmigreerd), Anastastia (drie Jaar geleden uit Kosovo gekomen) en Sophie (in Canada geboren) op school leren kennen.
Nathan had goede contacten met zijn voetbalclub en op school vooral veel vrienden onder de internationale studenten: Karl (uit Aachen, Duitsland), Martin (uit Mexico Stad), Henry (uit Bielefeld, Duitsland) en zo komt het dat niet alleen zijn Engels, maar ook zijn Duits en Spaans met sprongen vooruit zijn gegaan.
Lisa had het heel leuk met haar basketbalteam. Zij zijn in de kerstvakantie allemaal nog naar het restaurant ‘De Dutch’ gegaan om al pannenkoek etend afscheid van Lisa te nemen. Verder trok zij vooral met Emily uit Hamburg op en zal haar dit jaar vast nog bezoeken.
We hebben ook ons zelf beter leren kennen, maar daar gaan we thuis iets over vertellen. Hier alleen nog een paar foto’s van onze activiteiten rond de jaarwisseling.